Η 5η διοργάνωση του διεθνούς διαγωνισμού ελαιολάδου «Athena International Olive Oil Competition» (ATHENA IOOC) διεξήχθη 11 με 13 Ιουνίου 2020 στον Πύργο Πετρέζα στα Σπάτα Αττικής. Η αρχική πρόβλεψη να διεξαχθεί ο διαγωνισμός στη Λέσβο δεν μπόρεσε να υλοποιηθεί λόγω της πανδημίας.

Ωστόσο, η διοργάνωση του 2020 σημείωσε αξιοσημείωτη επιτυχία για δύο, κυρίως, λόγους:

1. Σε αντίθεση με πολλούς άλλους αντίστοιχους διαγωνισμούς, ο Athena κατάφερε και το 2020 να διεξαχθεί με τη φυσική παρουσία κριτών. Ως φυσική, δηλαδή, διοργάνωση, αποφεύγοντας συνειδητά την επιλογή πολλών διαγωνισμών να μοιράσουν τα συμμετέχοντα ελαιόλαδα σε φιάλες μικρής περιεκτικότητας και να τα αποστείλουν στους κριτές, χωρίς φυσική σύσταση επιτροπών με δοκιμαστές που αξιολογούν τα δείγματα ταυτόχρονα. Φυσικά, τηρήθηκαν κατά γράμμα και αποτελεσματικά όλα τα πρωτόκολλα προστασίας – προφύλαξης κατά του Sars-Cov-2.

2. Στον Athena 2020 συμμετείχαν 430 δείγματα εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου από 17 χώρες, σημειώνοντας σημαντική αύξηση συμμετοχών, κατά 18% σε σχέση με την προηγούμενη διοργάνωση, διατηρώντας το σερί αύξησης συμμετοχών από χρονιά σε χρονιά.

Φυσικά, λόγω πανδημίας έγιναν οι εξής απαραίτητες προσαρμογές: 1) αλλαγή στις ημερομηνίες (Ιούνιος αντί Απρίλιος), 2) αλλαγή στον τόπο διεξαγωγής (Σπάτα αντί Λέσβος) και 3) κριτική επιτροπή με 100% Έλληνες κριτές αντί διεθνή κριτική επιτροπή. Οι 20 Έλληνες κριτές που συμμετείχαν στις τέσσερις επιτροπές του Athena 2020 επιλέχθηκαν με επιμέλεια και ήταν έμπειροι δοκιμαστές ελαιολάδου εγνωσμένων ικανοτήτων. Ο διεθνής χαρακτήρας του διαγωνισμού ήταν και πάλι αδιαμφισβήτητος, δεδομένης της συμμετοχής δειγμάτων από 17 χώρες (Αλγερία, Αυστραλία, Βραζιλία, Γαλλία, Ισπανία, Ισραήλ, Ιταλία, Κίνα, Κροατία, Λίβανος, Λιβύη, Μαρόκο, Πορτογαλία, Σλοβενία, Τουρκία Τυνησία) εκτός της Ελλάδας.

Όπως πάντα, η διαδικασία αξιολόγησης διήρκεσε τρεις ημέρες και ήταν, φυσικά, «τυφλή» και κεκλεισμένων των θυρών. Ωστόσο, την τελευταία ημέρα οι διοργανωτές προσκάλεσαν ως «επισκέπτες-δοκιμαστές» τέσσερις από τους πιο γνωστούς Έλληνες αρχιμαγείρους, τον Νίκο Θωμά, τον Πάνο Ιωαννίδη, τον Γκίκα Ξενάκη και την Ντίνα Νικολάου, με στόχο την προώθηση των premium ελαιολάδων στους χώρους υψηλής γαστρονομίας. Οι τέσσερις σεφ, δοκίμασαν και αξιολόγησαν περίπου 30 ελαιόλαδα ο καθένας (η βαθμολογία τους δεν υπολογίστηκε και δεν επηρέασε τα αποτελέσματα), αποκτώντας πολύτιμη εμπειρία ως προς το τι είναι ένα ελαιόλαδο υψηλής ποιότητας.

Η επιτροπή του Athena 2020 απένειμε συνολικά 350 μετάλλια: 48 χάλκινα, 95 αργυρά, 159 χρυσά και 48 μεγάλα χρυσά, αντανακλώντας τις εξαιρετικές καιρικές συνθήκες της καλλιεργητικής περιόδου 2019/2020 τόσο στην Ελλάδα όσο και σε πολλές άλλες χώρες. Έκπληξη αποτέλεσε το καλύτερο ελαιόλαδο του διαγωνισμού, αφού ήταν προϊόν Κίνας: το ελαιόλαδο «Xiangyu Coratina» της εταιρείας Longnan Xiangyu Olive Development από την Gansu της περιοχής Longnan. Πρόκειται για προϊόν παραχθέν από την πιο διαδεδομένη ιταλική ποικιλία ελιάς, κορατίνα, πατρίδα της οποίας είναι η Τοσκάνη.

Καλύτερο ελληνικό ελαιόλαδο κρίθηκε το «Κύκλωπας Αγουρέλαιο» από τον Έβρο Θράκης και την ποικιλία Μάκρης. Ήταν εκείνο με την υψηλότερη βαθμολογία ανάμεσα στα 9 συνολικά ελληνικά ελαιόλαδα που κέρδισαν φέτος Διπλό Χρυσό μετάλλιο (βαθμολογία 95% κι πάνω), κάτι που συνέβη για πρώτη φορά, αφού το 2018 και το 2017 μόνο ένα ελληνικό ελαιόλαδο είχε εξασφαλίσει τη διάκριση αυτή και την πρώτη χρονιά του διαγωνισμού (2016) κανένα. Η εσοδεία 2019-2020 ήταν µία εξαιρετική χρονιά για την ελαιοπαραγωγή στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να αυξηθεί σημαντικά, κατά 35%, η ελληνική συμμετοχή για να φθάσει στο 59% του συνόλου συμμετοχών. Καταδείχθηκε, έτσι, η συνεχώς αυξανόμενη εμπιστοσύνη των Ελλήνων ελαιοπαραγωγών στο θεσμό. Η ποιότητα της παραγωγής 2019-2020 αποτυπώνεται και στην αύξηση των διακρίσεων για τα ελληνικά ελαιόλαδα: 37 χάλκινα, 69 αργυρά, 72 χρυσά και 9 μεγάλα χρυσά μετάλλια. Με άλλα λόγια, το ποσοστό 34,5%, που αφορούσε τις διακρίσεις των ελληνικών ελαιολάδων που συμμετείχαν στο διαγωνισμό πέρυσι, το 2020 υπερδιπλασιάστηκε και έφτασε το 74,5%.

Κάθε χρόνο ο ATHENA διεξάγεται σε διαφορετική ελαιοκομική περιοχή της Ελλάδας, µε στόχο την ανάδειξή της και αφορά έξτρα παρθένα ελαιόλαδα απ’ όλον τον κόσμο. Μετά από την Αθήνα, την Πύλο, τους ∆ελφούς και το Ναύπλιο, η 5η διοργάνωση που λόγω πανδημίας διεξήχθη στα Σπάτα Αττικής, θα γινόταν στη Λέσβο, κάτι που προγραμματίζεται για του χρόνου. Λόγω πανδημίας, το 2020 δεν πραγματοποιήθηκε τελετή απονομής.